CHAD – jak sobie pomóc?

Jeśli zostałeś zdiagnozowany z chorobą afektywną dwubiegunową (CHAD), leki i terapia są ważnymi narzędziami do radzenia sobie z chorobą. Jednakże, jest sporo rzeczy, które możesz robić sam, by kontrolować chorobę i prowadzić lepsze życie. Równoczesna psychoterapia, farmakoterapia i samopomoc, robią ogromną różnicę.

Pierwszym krokiem, jaki powinieneś wykonać, jest dowiedzenie się jak najwięcej o typie CHADu, na jaki cierpisz. Możesz porozmawiać ze specjalistą jak psychiatra czy psychoterapeuta. Im bardziej będziesz świadomy, tym lepiej będziesz umiał o siebie zadbać i dokonywać dobrych wyborów odnośnie leczenia.

Bardzo pomocne jest tez wypracowanie sobie samoświadomości i przestrzeganie dyscypliny w monitorowaniu swoich nastrojów, np. w aplikacji www.moodeo.org. Na początku może się to wydawać trudne, czy wręcz niemożliwe, by wciąż z uwagą obserwować siebie i swoje nastroje, ale zauważanie zmian i identyfikacja „wzbudzaczy”, mogą pomóc kontrolować lub zatrzymywać eskalację w kierunku depresji lub manii.

Spróbuj zapisywać swoje myśli i uczucia. W Twoim życiu na pewno jest sporo punktów zapalnych, które poprzedzają manię lub depresję. Naucz się je obserwować.

Depresja – znaki ostrzegawcze.

Izolowanie się od ludzi.

Spanie zbyt dużo, zwłaszcza w ciągu dnia.

Zła dieta. Jedzenie zbyt dużo lub zbyt mało.

Brak motywacji.

Płakanie bez wyraźnego powodu.

Mania – znaki ostrzegawcze.

Irytacja.

Niemożność usiedzenia w spokoju w jednym miejscu.

Szybsza niż zwykle mowa.

Czytanie książek lub oglądanie filmów/seriali jeden po drugim.

Niemożność skoncentrowania się.

To oczywiście tylko niewielka grupa objawów, ale najlepiej pokazuje zmiany nastrojów w codzienności. Więcej TU: http://psycholog-pisze.pl/choroba-afektywna-dwubiegunowa/ Po jakimś czasie nauczysz się zauważać swoje „czerwone światła” i podejmować akcję, by im zaradzić.

Zarządzanie swoim CHADem może być znacznie łatwiejsze, jeśli masz wsparcie ludzi dookoła siebie. Jeśli potrafisz dotrzeć do przyjaciół, rodziny i będziesz mieć dobry kontakt z lekarzem i terapeutą, to całe przedsięwzięcie pozwoli na lepsze radzenie sobie z chorobą.

Izolacja i samotność mogą przyczynić się do wystąpienia epizodu depresji, dlatego upewnij się, że co jakiś czas będziesz widywać ludzi, nawet jeśli nie do końca dobrze się z tym czujesz.

Pomóż innym zrozumieć CHAD, dając im informacje na ten temat. Czasem prośba o konkretną pomoc, jak ucho do wysłuchania czy pomoc w zrobieniu zakupów i pracach domowych, może być dużo lepsze niż czekanie aż ktoś się domyśli. Jeśli inni ludzie są zaangażowani w rozumienie Twojej choroby, czasem to od nich wyjdzie informacja, że wpadasz w któryś z epizodów, nawet jeśli Ty sam jeszcze tego nie widzisz.

Dobrym pomysłem może być także zapisanie się do grupy wsparcia dla osób z chorobą afektywną dwubiegunową.

Rzuć też okiem na swoje codzienne nawyki i dokonaj niezbędnych zmian w sposobach radzenia sobie z CHADem. Może to zawierać:

Monitorowanie nawyków spania – zbyt mało snu, może zwiastować manię, zbyt wiele – depresję. Staraj się spać codziennie tyle samo godzin (tak, nawet w weekendy) w nocy i chodzić spać o tej samej porze.

Relaksacja – upewnij się, że każdego dnia uda Ci się wygospodarować chwilę na relaks i oczyszczenie głowy. To może być cokolwiek. Słuchanie muzyki, kilka stron książki czy spacer. Stres to mocny zapalnik dla obu epizodów, dlatego staraj się nad nim panować na tyle, na ile tylko możesz.

Dieta – to bardzo ważne, by się odpowiednio odżywiać i unikać zbyt dużej ilości kofeiny, cukru i śmieciowego jedzenia. Warto do diety wprowadzić ryby i orzechy bogate w Omega 3. Alkohol i narkotyki – alkohol i narkotyki mogą zmieniać działanie leków przepisanych przez lekarza. Alkohol i „uspokajacze” mogą wywołać epizod depresyjny, a np. ecstazy, kokaina czy amfetamina – manię. Nawet okazjonalne picie może powodować huśtawki nastroju i wpływać na Twój tryb spania. Unikaj.

Zdrowa rutyna – posiadanie własnej rutyny może mieć dobry wpływ na nastrój i pomóc je ustabilizować. Upewnij się, że masz ustalony grafik jedzenia, spania, pracy i ćwiczeń oraz, że go przestrzegasz nawet jeśli masz aktualnie manię lub depresję.

Jest też dodatkowy sposób, by o siebie zadbać. To stworzenie tzw. listy kryzysowej. Będą się zdarzać momenty, w których mimo Twoich starań i najlepszych chęci, nie uda Ci się uciec od epizodu. W takim wypadku warto, by była w Twoim otoczeniu osoba, która zadba o Twoje bezpieczeństwo i odpowiednio zareaguje. Może to być ktoś z rodziny, przyjaciel lub terapeuta.

Co powinna zawierać taka lista?

Przede wszystkim powinien składać się z informacji:

Jakie leki przyjmujesz i w jakich dawkach.

Listę symptomów, które mogą sugerować, że coś jest nie tak.

Listę awaryjnych kontaktów do lekarza lub członka rodziny.

Jakiekolwiek inne choroby, z jakimi się zmagasz i leki, które przyjmujesz.

Samopomoc nie jest jednoznacznym rozwiązaniem na wszelkie utrudnienia w życiu z chorobą dwubiegunową, ale cierpliwość i wytrwałość da Ci odpowiednie narzędzia uzupełniające psychoterapię i farmakoterapię. Wzięcie odpowiedzialności za swoją chorobę poprawi Twoją samoocenę, da wysokie poczucie kontroli, zredukuje ryzyko nawrotów i może zminimalizować objawy poszczególnych epizodów.

Zadbaj o siebie. Nikt nie zrobi tego lepiej, niż Ty sam.