Popracuj nad swoją inteligencją… emocjonalną!
O znaczeniu, jakie ma inteligencja emocjonalna mówił Goleman. Jest on uznawany za prekursora tego pojęcia w psychologii. Twierdził on, że zarówno intelekt i mądrość, którą posiada człowiek, jak i właśnie owa inteligencja emocjonalna mają równie ważne znaczenie dla dobrego funkcjonowania.
Goleman zdefiniował ją tak : „Są to zdolności rozpoznawania przez nas naszych własnych uczuć i uczuć innych, zdolności motywowania się i kierowania emocjami zarówno naszymi własnymi, jak i osób, z którymi łączą nas jakieś więzi.” Ponadto podkreślał fakt, że jest to sfera nad którą warto, a nawet należy pracować i ją doskonalić.
Jak nad nią pracować?
Początkowym i ważnym etapem w pracy nad swoją inteligencją emocjonalną jest obserwacja siebie, własnych emocji i reakcji na sytuacje, w których się znajdujemy. Jest to bardzo ważna umiejętność, która pozwala na więcej refleksji nad tym, w jaki sposób funkcjonujemy, co pozytywnie procentuje nie tylko na pozytywne odczuwanie samego siebie, ale i innych.
Warto jest postarać się nauczyć analizować swoje emocje i zachowania, dostrzegać ich źródła i konsekwencje, ale i pracować nad umiejętnością mówienia o nich. Jest to szczególnie ważne w relacjach z bliskimi, kiedy konfrontując (ale nie narzucając) własne odczucia z partnerem, możemy wyjaśnić niepokojące nas kwestie, a dzięki temu zapobiec nieporozumieniom z tym związanym.
Mówiąc o analizie własnych odczuć, warto podkreślić znaczenie, jakie mają te, które są podyktowane chwilowym impulsem, wzburzeniem czy zdenerwowaniem. Postaraj się na chłodno przeanalizować dlaczego tak, a nie inaczej zareagowałeś na to, co się wydarzyło i czy Twoja reakcja była tego warta i adekwatna do sytuacji. Taki wgląd i refleksja może pomóc Ci w przyszłości w lepszym odnalezieniu się w podobnych warunkach. Z kolei dostrzeganie własnych emocji z perspektywy obserwatora może dopomóc Ci w lepszym poznaniu samego siebie i rozwijaniu w sobie empatii i otwartości na świat przeżyć drugiego człowieka. To zaś jest nieocenioną wartością w kontaktach międzyludzkich.
W trudnych sytuacjach postaraj się dać sobie chwilę wytchnienia, moment na głębszy oddech i na opadnięcie emocji. Naucz się rozważności, bycia wyważonym i nie poddawaj się impulsom i napięciom. Pamiętaj, że w takim stanie trudno jest podejmować racjonalne zachowania czy decyzje. Znajdź swoją strategię na to, by powstrzymać nadchodzącą lawinę i nie pielęgnować negatywnych emocji. Mają one wpływ nie tylko na Twoje kontakty z otoczeniem, ale i na Ciebie i Twoje zdrowie. Zdaniem Golemana to właśnie panowanie nad sobą i samokontrola są jednymi z kluczowych kwestii związanych z pojęciem inteligencji emocjonalnej nad którymi powinniśmy pracować i poświęcić im nieco uwagi. Spraw, by Twoje emocje nie kierowały Twoim życiem w 100%.
Naucz się tego, by nie oceniać ludzi, z którymi masz styczność. Bądź empatyczny, dostrzegaj ich perspektywę i postaraj się o wyrozumiałość dla ich zachowań, nawet jeśli ich nie rozumiesz. Oczywiście chodzi o sytuacje, które nie sprawiają Tobie cierpienia czy bólu. Warto zdawać sobie sprawę z tej granicy.
Ćwicz umiejętność asertywności, czyli odmawiania i wyznaczania własnych granic. Dzięki lepszemu poznaniu samego siebie zrozumiesz co jest dla Ciebie ważne i na co chcesz pozwolić sobie w kontakcie z innymi. Ważne byś twardo stąpając po ziemi wiedział, że masz prawo do tego, by tych granic pilnować i wymagać by inni ich nie przekraczali, gdy sobie tego nie życzysz.
Rozwój i praca nad własną inteligencją emocjonalną pozwoli Ci nie tylko na lepsze poznanie siebie, nauczenie się adekwatnych reakcji i zachowań czy kontrolę własnych emocji, ale i na polepszenie swoich kontaktów i relacji z otaczającymi Cię ludźmi. Będąc bardziej uważnym wobec swoich emocji, staniesz się bardziej otwarty na innych i spojrzysz na nich z większą empatią, współodczuwaniem. Nie zapomnij, że sfera emocjonalna jest bardzo ważna i nierozerwalnie związana z wieloma obszarami naszego życia. Warto się jej przyglądać i o nią dbać.
Bibliografia: Strelau J. (2000). Psychologia. Podręcznik akademicki (t. 2, s. 179). Gdańsk: GWP.
Lamczak U. (2001). Co to jest inteligencja emocjonalna? Edukacja i Dialog, 5.