Boję się, ale nie wiem czego, czyli o zaburzeniach lękowych.
Z dużym prawdopodobieństwem mogę założyć, że każdy (lub prawie każdy) z nas, doznał uczucia lęku chociaż raz w życiu. Wydawać by się mogło, że nie ma sensu tworzyć definicji lęku, skoro wszyscy doskonale znamy to uczucie. A jednak. Wielu z nas podaje inne przyczyny występowania lęku, najczęściej somatyczne (pochodzące z ciała, fizyczne dolegliwości). Dlatego chodzimy do lekarzy ogólnych, nie zgłaszamy problemów natury psychicznej i tak krążymy od jednych lekarzy do drugich, nie otrzymujemy odpowiedniego leczenia, zaczynamy się jeszcze bardziej obawiać o swoje zdrowie, bo przecież “coś jest nie tak” i koło się zamyka. Błędne koło.
Każdy z nas może doznać załamania nerwowego i doświadczyć ogromnego lęku podczas wojny, zagrożenia terrorystycznego, tortur czy klęski żywiołowej. Jednak możemy spotkać na swojej drodze wielu ludzi, dla których stresogenną i wywołująca lęk i niepokój sytuacją, może być nawet spotkanie z przyjaciółmi, czekanie na autobus czy pukanie do drzwi. W skrajnych przypadkach, takie osoby mogą nie wychodzić z domu, odciąć się od innych ludzi lub popaść w nerwice.
Chciałabym dzisiaj wprowadzić Was trochę w teorię na temat lęku. Przedstawić jego rodzaje, objawy i sposoby radzenia sobie z nim, leczenia. Gotowi? Zacznijmy.
CO TO JEST LĘK I STRACH?
Od bardzo wielu lat nie ma pełnej zgody, co do definicji tych dwóch pojęć. Ciężko je jednoznacznie określić. Uzgodniono, że podstawową różnicą w rozpoznawaniu lęku i strachu, jest obecność (lub nieobecność) realnego zagrożenia. Jeśli jest ono prawdziwe, realne i konkretne – mówimy o strachu. Lęk, z kolei, powstaje wtedy, gdy nie potrafimy dokładnie i jednoznacznie określić zagrożenia. Jest to stan, w którym boimy się czegoś strasznego, co nie ma odzwierciedlenia w otaczającej nas rzeczywistości (czasem nazywa się to napięciem lękowym).
RODZAJE ZABURZEŃ LĘKOWYCH.
Zaburzenia lękowe, jak sama nazwa wskazuje, przejawia się odczuwaniem irracjonalnego lęku o bardzo dużym nasileniu. DSM (Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (DSM) – podręcznik z klasyfikacją zaburzeń psychicznych wydawany przez APA – Amerykańskie Towarzystwo Psychiatryczne) wyróżnia 7 podstawowych rodzajów tych zaburzeń:
- Fobie specyficzne.
- Fobie społeczne.
- Zespół paniki z agorafobią.
- Zespół paniki bez agorafobii.
- Zespół lęku uogólnionego.
- Zaburzenie obsesyjno-kompulsyjne.
- Zespół stresu pourazowego (PTSD) – dość specyficzne, ponieważ jest przedłużoną reakcją na bardzo silny stres.
WYSTĘPOWANIE I OBJAWY.
Zaburzenia lękowe są jednymi z najbardziej powszechnych problemów psychicznych. Dotykają przeciętnie 1 na 10 osób. Są bardziej rozpowszechnione wśród kobiet niż mężczyzn, dotykają zarówno dzieci jak i dorosłych. Zaburzenia lękowe są chorobą. Mogą być diagnozowane i często wymagają leczenia. U podłoża zaburzeń lękowych mogą leżeć czynniki genetyczne, rozwojowe, osobowościowe, które w zetknięciu z dzisiejszą rzeczywistością, mogą powodować chorobliwy lęk. Chorzy skarżą się na dolegliwości somatyczne typowe dla lęku, jak np. palpitacje serca, płytki oddech, zawroty głowy, mdłości, wymioty, omdlenia, poczucie odrealnienia, wzmożona potliwość, ucisk w klatce piersiowej i wiele wiele innych.
To tyle teorii do przyswojenia na dzisiaj. W kolejnych tygodniach będę opisywać poszczególne zaburzenia lękowe bardziej szczegółowo, zarówno od strony teorii, jak i sposobów leczenia. Mam nadzieję, że ta tematyka Was zaciekawi, a może pomoże w diagnozie siebie lub kogoś bliskiego.
[divider] [/divider]
Źródła:
- Carson, Robert. C. Psychologia zaburzeń vol. 1. Człowiek we współczesnym świecie. Wyd. GWP (2003).
- Bilikiewicz, Adam. (red.) Psychiatria. Podręcznik dla studentów medycyny. Wydawnictwo Lekarskie PZWL (2006).
