Jaki jestem, jaki chciałbym być, czyli rzecz o samoocenie

Odpowiadając na prośby kilku z Was, postanowiłam przygotować wpis dotyczący samooceny, która jest nieodłącznym elementem naszej osobowości.

Według słownikowej definicji:

Samoocena (self-esteem) – wartościujące odniesienie się do osoby do siebie samej.

No ok, brzmi nieco dziwnie, ale zaraz wszystko się wyjaśni :)

Poziom samooceny u człowieka zaczyna kształtować się już we wczesnym dzieciństwie i jest wynikiem dwóch wewnętrznych ocen lub sądów:

Doświadczamy rozdźwięku pomiędzy tym, czym chcielibyśmy być lub myślimy, że powinniśmy być (JA idealne), a tym czym myślimy, że jesteśmy (JA realne). Im większy rozdźwięk między tymi osądami i obrazami siebie, tym niższa samoocena.
Drugi czynnik, to całkowite poczucie wsparcia, którego doznajemy w swoim otoczeniu od osób znaczących. Im intensywniej doświadczamy akceptacji i pozytywnych informacji zwrotnych, tym wyższą mamy samoocenę.

Pamiętajmy, że nasza niska samoocena może się zmieniać pod wpływem zmiany ocen dokonywanych przez innych oraz pod wpływem doświadczanych sukcesów i porażek.

Wydawać by się mogło, że na poziom naszej samoocen wpływają także inne czynniki, zewnętrzne, jednak w 1967 roku Coopersmith obalił tę tezę przeprowadzając badania na ten temat.
Wyniki wykazały, że zewnętrzne wskaźniki prestiżu, jak bogactwo, wykształcenie czy pozycja zawodowa nie wywarły tak dominującego wpływu na samoocenę, jak powszechnie zakładano. Największy wpływ na opinię dotyczącą własnej wartości miały warunki w domu i bezpośrednie środowisko interpersonalne.

Zmiana naszej samooceny jest procesem trudnym i długotrwałym. Bardzo często wymaga pomocy psychologa i dobrych przyjaciół, ale też pracy własnej. Jak napisałam wyżej, nasza samoocena zależy między innymi od sukcesów i opinii innych ludzi. Czasem potrzeba do tego zmiany środowiska, otoczenia i znajomych. Wymaga pomocy innych, którzy wskażą idealną drogę do sukcesu i osiągnięcia szczęścia. Sporo też możemy zrobić sami. Najcięższą pracą jest praca nad samym sobą, dlatego podniesienie poziomu samooceny może wiązać się z koniecznością wielu zmian w naszym sposobie myślenia o sobie samych.