8 cech toksycznej rodziny

Generalnie rodziny to ktoś, na kim możesz się oprzeć w trudnych chwilach i z kim można toczyć zażarte dyskusje bez poczucia bycia atakowanym czy ocenianym. Pod koniec dnia to ci, na których możesz polegać i wiesz, że będziecie się kochać na dobre i na złe. Ale co z tymi, którzy pochodzą z rodzin dysfunkcyjnych, toksycznych? Czy są jakieś jasne i klarowne sygnały, że tkwimy w takiej rodzinie czy to raczej coś ledwie zauważalnego? Opowiem Wam dzisiaj o 8 charakterystycznych cechach rodziny dysfunkcyjnej.

Uzależnienie. Nie wiem czy takie statystyki są liczone w Polsce (jeśli są, to podeślijcie mi proszę link do materiałów), ale w Stanach Zjednoczonych szacuje się, że około 45% populacji było wystawione na jakieś formy alkoholizmu lub zachowań po alkoholu w rodzinie. To jakieś 76 milionów osób, w tym około 26 milionów dzieci. Uzależnienie może dotyczyć narkotyków, alkoholu lub kombinacji obu. Uzależnieni rodzice mają bardzo negatywny wpływ na rodziny, co obejmuje problemy finansowe, brak normalnej komunikacji, złamane zaufanie i brak bliskich relacji, co skutkuje znaczącymi problemami w nawiązywaniu relacji z ludźmi spoza rodziny.

Perfekcjonizm. Ten problem może być trudno zauważalny. Zwłaszcza wtedy, gdy na zewnątrz rodzina uchodzi za idealną. Ale to, co dzieje się za zamkniętymi drzwiami, to już zupełnie inna sprawa. Gdy perfekcjonizm jest bardzo wymagany, a rodzice mają nierealistyczne oczekiwania wobec swoich dzieci, by osiągnęły sukces, mogą one dorastać z problemami ze swoim wyglądem i niskim poczuciem wartości. Wierząc, że nigdy nie będą wystarczająco dobre. Problemem może być także to, że nie ma w rodzinie możliwości zgłoszenia się do rodziców z jakimś emocjonalnym problemem. Przez to dzieci uczą się zamykać w sobie i mają problemy z ufaniem innym. Gdy rodzice na pierwszym miejscu stawiają perfekcję w zachowaniach dzieci, nie dają im szansy na popełnianie błędów i uczenie się na nich.

Przemoc. Może być emocjonalna (psychiczna), fizyczna i seksualna. Może się pojawić między parą/małżeństwem, rodzicem a dzieckiem lub między rodzeństwem. To sposób dysfunkcyjnych rodzin na ukaranie jej członków za jakiekolwiek (w ich mniemaniu) przewinienie. To także sposób kontroli, gdy mają poczucie zdrady, bycia oszukanym lub nie mieli racji i ktoś im to wytknął.

Nieprzewidywalność i strach. Często idą ramię w ramię. To wzorzec, który często wynika z przemocy, ale dodatkowo może dotyczyć zachowań związanych z pieniędzmi i reakcji emocjonalnych odbijających się w zachowaniu. Zwykle dzieci z takiego niestabilnego domu (finansowo i/lub emocjonalnie) mogą cierpieć na niskie poczucie własnej wartości, wykształcić bardzo wysoki poziom potrzeby zaspokajania potrzeb innych lub zupełnie przejąć toksyczne zachowania po rodzicach. Strach i nieprzewidywalność występują najczęściej w rodzinach bardzo zasadniczych i mocno religijnych a także w takich, gdzie rodzina nie zezwala na doświadczanie różnych rzeczy tak, by dziecko mogło wykształcić swoje wierzenia, aspiracje, zainteresowania i przekonania.

Warunkowa miłość. Bezwarunkowa miłość to coś, co zdrowe rodziny chętnie demonstrują. Jednak w tych dysfunkcjonalnych, warunkowe uczucia są elementem manipulacji. Jeśli np. rodzic okazuje miłość tylko wtedy, gdy czegoś chce, może to być powodem niepewności siebie i czystego egoizmu. Np. matka okazuje miłość i wsparcie dziecku, licząc, że gdy to dorośnie, zaopiekuje się nią. Ale gdy dziecko dorasta i np. wchodzi w okres nastoletniego buntu – okazuje się, że jednak ta „matczyna miłość” nie jest czymś, co matka jest w stanie kontynuować. Gdy taka warunkowa miłość jest uskuteczniana w rodzinie, jej członkowie czują się wykorzystani, oszukani i zdradzeni.

Brak granic. Gdy rodzina nie ustala zdrowych granic, jej członkowie często czują, że nie mają prywatności i nie są szanowani. Rodzice, którzy widzą swoje dzieci, jako trofea lub przedłużenie ich samych (ich marzeń, planów, karier), mogą wtłaczać narcystyczne zachowania, przez które dzieci mają problem ze swoją tożsamością, która nie jest odpowiednio wzmacniana. Brak granic często pojawia się, gdy rodzic próbuje kontrolować i dominować przez gniew i agresję. Gdy dzieci czują, że nie mają wyboru, tylko zachowanie się w konkretny sposób, by nie zdenerwować rodziców, zwykle wyrastają na wyobcowane i zagubione, a często także na bardzo silnie krytyczne wobec samych siebie.

Brak intymności. Dysfunkcyjne rodziny często mylą poleganie na kimś z intymnością. W zdrowych rodzinach, rodzice uczą swoje dzieci jak być samowystarczalnymi. Ale jeśli rodzic boi się pozwolić dziecku na swoje życie, może utwierdzać je w przekonaniu, że nie będzie w stanie żyć bez niego, jeśli dorośnie i wyjdzie z domu. To samo tyczy się partnera, który może okazywać ogromne przywiązanie do partnera bez pozwalania mu na swoje życie. To ważne dla członków rodziny, by mieli wybór bycia z kimś dlatego, że CHCĄ, nie dlatego, że MUSZĄ. Miłość to dobrowolny akt i nigdy nie powinien być nikomu wmuszany.

Kiepska komunikacja. To rodzi wiele konfliktów. Gdy członkowie rodziny nie mogą w pełni wyrazić siebie z powodu ograniczonej lub nieistniejącej komunikacji, skończą z uczuciem bycia niewysłuchanym, niewidzialnym i niezrozumianym. Ponadto dysfunkcjonalne rodziny nie trenują komunikacji. Skutkuje to tym, że jej członkowie mogą szybko reagować, zamiast chcieć wysłuchać i zrozumieć. W konsekwencji, wiele spraw, które powodują codzienne stresy i wyzwania, rozdzierają rodzinę, zamiast ją do siebie zbliżać.

Tyle teorii. Jeśli w jakimkolwiek opisie odnaleźliście siebie – czas znaleźć pomoc. Niedługo napiszę Wam o tym, jak sobie radzić z toksycznym rodzicem. Co można zrobić dla siebie, by nie wpaść w błędne koło negatywnego życia.

Prośba. Żeby dotrzeć do jak największej ilości osób, które mogą potrzebować pomocy, potrzebuję Waszego wsparcia. Jeśli ten tekst Wam się podoba lub uważacie, że jest potrzebny – proszę, podajcie go dalej na Facebooku, udostępnijcie na Twitterze, zostawcie komentarz, wyślijcie bliskiemu itp. Bez Waszej pomocy i zaangażowania wszelkie wartościowe materiały zginą w czeluściach internetu nie mając szansy dotrzeć do tych, którzy cierpią lub chcą się czegoś nauczyć. Pomożecie?

*Źródła:

The Eight Most Common Characteristics of a Dysfunctional Family. (2017). Autor: Catherine Huang

Full Gospel Businessmen’s Training. Retrieved February 14, 2018. Goddard, M. (2018). The Six Traits of a Dysfunctional Family. Health Guidance. Retrieved February 14, 2018.

psych2go.net