Rezyliencja, czyli jak być odpornym psychicznie?

Czym jest odporność psychiczna i dlaczego nagle wszyscy marzymy o tym, żeby ją mieć?

Odporność odnosi się do naszej umiejętności, by adaptować, wpasowywać się w sytuacje silnie stresujące. To zdolność do odbicia się od złych doświadczeń. Odporność, to nie jest cecha, którą ktoś ma lub nie. Rezyliencja zawiera w sobie myśli, zachowania i reakcje, których wszyscy możemy się nauczyć i rozwinąć. Im więcej będziesz wiedzieć o odporności (i im więcej będziesz ją trenować), tym bardziej odporny psychicznie się staniesz.

Ludzie odporni psychicznie mają umiejętność adaptowania się do sytuacji stresowych, kryzysów i traum. Potrafią znaleźć sposób, by odbić się od dna i ruszyć dalej. Niektórzy ludzie rodzą się z pewnym rodzajem odporności, ale większość z nas może ją po prostu wyćwiczyć. Poniżej znajdziecie różne drogi, którymi możesz dotrzeć do mety o nazwie: ODPORNOŚĆ PSYCHICZNA. No i pamiętajcie, że to umiejętność taka, jak jazda na rowerze. Tego się nie zapomina, a im więcej ćwiczycie, tym lepsi w tym będziecie.

Jak stać się bardziej odpornym?

Odporność, to nie jest umiejętność „niemyślenia” albo „przemyślenia czegoś wzdłuż i wszerz” albo reagowanie na każdy problem z szerokim uśmiechem. Osoby odporne psychicznie wciąż odczuwają smutek, frustrację, wściekłość. Po prostu potrafią znaleźć sposób, by pomimo tych wszystkich wyzwań, ruszyć dalej do przodu z nadzieją i chociaż trochę pozytywnym nastawieniem.

Jak podnieść swoją odporność psychiczną?

NABIERZ PERSPEKTYWY. Zadaj sobie pytania: „Jak duży NAPRAWDĘ jest problem”? oraz „Co muszę teraz zrobić”? Pamiętajcie, by unikać katastrofizacji i rozdmuchiwania. Przypominajcie sobie, co dobrego Was spotkało, z czego możecie czerpać.

PAMIĘTAJ, ŻE MASZ WYBÓR, W JAKI SPOSÓB PORADZISZ SOBIE Z WYZWANIAMI. Nie możesz kontrolować tego, co Ci się przydarzyło, ale możesz zadecydować, jak na to zareagujesz. Możesz poradzić sobie z problemami w sposób pozytywny i pełen nadziei.

ZAAKCEPTUJ ZMIANĘ. Zmiana i niepewność, to część naszego życia. Gdy to zaakceptujemy, będziemy w stanie reagować na trudności z większą elastycznością.

STARAJ SIĘ PRZEWIDYWAĆ WYZWANIA. I skoncentruj się na pozytywnych sposobach ich sprostania, a nie na możliwych negatywnych skutkach. To może pomóc Ci poczuć większą kontrolę i mniejsze przytłoczenie sytuacją.

NAUCZ SIĘ USPOKAJAĆ. Kiedy poczujesz, że stres i niepokój się bardzo nasilają, że zaczynasz tracić kontrolę, podejmij wszelkie znane Ci kroki, by się uspokoić. Czy to głębokie oddechy, oderwanie myśli, odejście od sytuacji, itp. Wszystko, co działa.

WALCZ ZE STRACHEM. Każdy z nas odczuwa strach. A już zwłaszcza, gdy stajemy w obliczu zmian. Jeśli stoisz przed wyzwaniem i czujesz paraliż – zadaj sobie pytanie: „Jaka jest najmniejsza rzecz, która mogę zrobić, by rozpocząć”? Kiedy już coś wymyślisz – zrób to.

ODRZUĆ GNIEW. Trudne wyzwanie może spowodować, że poczujesz złość i zdenerwowanie. To są jak najbardziej naturalne uczucia, ale mogą nie pozwolić Ci ruszyć do przodu. Pozbądź się ich próbując np. pisać o nich czy rozmawiając z kimś zaufanym.

DZIAŁAJ. Unikaj rozwodzenia się nad problemami. Zamiast tego skup się na potencjalnych rozwiązaniach. Zastanów się, co możesz zrobić, a następnie zrób to, krok po kroku.

ŚMIEJ SIĘ. Nawet jeśli wydaje Ci się, że świat wokół Ciebie zaczyna się rozpadać – znajdź choćby minutę na uśmiech i śmiech. Pomoże zapomnieć o zmartwieniach choćby na ten moment. Obejrzyj ulubioną komedię, pogadaj z kimś z podobnym poczuciem humoru. To działa!

Kolejnym kluczem do zbudowania odporności psychicznej jest rozpoznanie tego, co TOBIE najlepiej służy i zbudowanie na tym personalnej strategii działania.

Człowiek-istota społeczna. Dobre relacje z członkami rodziny, przyjaciółmi i dalszymi znajomymi są bardzo ważne. Akceptuj pomoc i wsparcie od tych, którym na Tobie zależy i którzy są w stanie wzmocnić Twoją rezyliencję. Niektórzy z nas lubią wspierać innych, inni dobrze odnajdują się w grupie wyznaniowej, jeszcze inni pomagają w szkołach, domach dziecka, organizacjach pozarządowych czy schroniskach. Znajdź coś dla siebie.

Unikaj postrzegania kryzysów, jako przerażających i nierozwiązywalnych problemów. Nie zmienisz faktu, że stresujące sytuacje będą się zdarzać i mogą zmienić Twoje postrzeganie świata. Spróbuj spojrzeć na to z perspektywy przyszłości, która może się stać dzięki temu lepsza.

Zaakceptuj zmiany, jako część życia. Akceptując okoliczności, których nie możesz zmienić, sprawisz, że skupisz się na tych, które zmienią Cię na lepsze.

Dąż do osiągnięcia celów. Ustal sobie realistyczne cele. Rób coś regularnie, nawet jeśli to coś małego. Zadaj sobie pytanie: jaką jedną rzecz mogę zrobić/osiągnąć dzisiaj, by przybliżyła mnie ona do celu?

Podejmij zdecydowane działania. Działaj jak najwięcej w niekorzystnych sytuacjach. Podejmuj zdecydowane działania, zamiast całkowicie odrywać się od problemów i stresów i marzyć, by po prostu odeszły.

Szukaj okazji do odkrywania siebie. Ludzie często dowiadują się czegoś o sobie i mogą stwierdzić, że w pewnym sensie „urośli” w wyniku walki ze stratą. Wiele osób, które doświadczyły tragedii i trudności, mówiło o lepszych relacjach, większym poczuciu siły, nawet gdy czują się bezbronni, zwiększonym poczuciu własnej wartości, bardziej rozwiniętej duchowości i zwiększonym docenieniu życia.

Pielęgnuj pozytywne spojrzenie na siebie. Rozwijanie wiary w umiejętność rozwiązywania problemów i zaufanie do swoich instynktów pomaga budować odporność.

Zachowaj perspektywę. Nawet w obliczu bardzo bolesnych wydarzeń spróbuj spojrzeć na stresującą sytuację w szerszym kontekście i zachowaj długoterminową perspektywę. Unikaj nieproporcjonalności postrzegania wydarzenia (najczęściej jako duuuuużo gorsze, niż jest w rzeczywistości).

Zachowaj perspektywę z nadzieją. Optymistyczne nastawienie pozwala Ci oczekiwać, że w Twoim życiu wydarzą się dobre rzeczy. Spróbuj wizualizować to, czego chcesz, zamiast martwić się tym, czego się boisz.

Dbaj o siebie. Zwróć uwagę na własne potrzeby i uczucia. Weź udział w zajęciach, które lubisz i które są dla Ciebie relaksujące. Ćwicz regularnie. Dbanie o siebie pomaga przygotować umysł i ciało do radzenia sobie w sytuacjach wymagających odporności.

Pomocne mogą być dodatkowe sposoby wzmacniania odporności. Na przykład niektórzy ludzie piszą o swoich najgłębszych myślach i uczuciach związanych z traumą lub innymi stresującymi wydarzeniami w ich życiu. Medytacja i praktyki duchowe pomagają niektórym ludziom budować więzi i przywracać nadzieję.